Een beitel is een stuk handgereedschap waarmee je inkepingen en gaten maakt, en waarmee je sloopwerkzaamheden kan uitvoeren. Het is één van de simpelste stukken gereedschap: door kracht te zetten op een relatief kleine oppervlakte maak je een snede, breuk of gat in het materiaal. In dat opzicht werkt een beitel ongeveer hetzelfde als een mes of een bijl.
Er zijn tegenwoordig veel verschillende soorten beitels in de handel, die vaak gespecialiseerd zijn voor een bepaald materiaal of een bepaalde klus. Lees hier meer over beitels en vergroot je gereedschapskennis!
Houtbeitels
Deze beitels zijn van eenvoudig staal. Ze worden gebruikt om vormen, hoeken en inkepingen in hout te maken. Dat doe je door de beitel op de juiste plek te zetten en met een (houten) hamer op het uiteinde te kloppen. Je kan ze gebruiken bij het klussen, bijvoorbeeld om houten planken in elkaar te laten vallen, of om uitsparingen voor leidingen in een paneel te maken. Maar ook bij artistieke houtbewerking worden ze gebruikt.
Sommige speciale houtbeitels hebben een vorm die een andere snede of uitsparing oplevert dan de “steekbeitel”, de meest gebruikte houtbeitel. Een burijn is bijvoorbeeld een beitel die een V-vormige snede oplevert. Een guts levert een holle “geul” op, en een hakbeitel werkt goed om grote hoeveelheden hout ineens te verwijderen.
Metaalbeitels
Metaalbeitels worden vaak gebruikt in metaaldraaibanken. Voor de doe-het-zelver zijn deze beitels minder relevant. Ze worden meestal gemaakt van superhard staal en worden soms tijdens het werk afgekoeld met een koelvloeistof.
Steenbeitels
Dit zijn stevige, forse beitels bedoeld om steen of beton te bewerken. Er zijn verschillende vormen en formaten. Met een steenbeitel en een hamer of moker kan je een verfijnd standbeeld maken, tegels bewerken of bakstenen verkleinen. Het is belangrijk om veilig te werken, omdat wegspringende stukken van de steen en beschadigingen aan de beitelkop verwondingen kunnen veroorzaken.
Sloopbeitels
Dit zijn zware beitels bedoeld voor sloopwerkzaamheden. Ze hebben vaak een punt van het slijtbestendige materiaal wolfraamcarbine. Hiermee kan je een muurtje in stukken hakken of beton slopen. Er zijn koudbeitels, puntbeitels en joppen, die elk een eigen effect hebben op de steen die je bewerkt. Met sloopbeitels die als handgereedschap bedoeld zijn kan je nog vrij nauwkeurig werken. Er zijn ook mechanisch aangedreven exemplaren, die in een boorhamer worden gebruikt.